W sytuacji, gdy zachodzi konieczności usunięcia drzew, na które wymagane jest uzyskanie decyzji zezwalającej na takie usunięcie, prawodawca przewidział trzy rozwiązania: 1) przesadzenie drzew, 2) wniesienie naliczonych opłat oraz 3) nasadzenia kompensacyjne, inaczej nasadzenia zastępcze.
Nasadzenia kompensacyjne – przepisy, zasady i ich rola
W tym artykule skupię się na na tym ostatnim.
Nasadzenia kompensacyjne jako rekompensata za wycinkę drzew
W akcie prawnym nie określono, w jakich miejscach wykonuje się nasadzenia kompensacyjne. W związku z tym drzewa lub krzewy w miejsce tych usuwanych mogą być sadzone zarówno na terenie nieruchomości, z której następuje usunięcie drzew lub krzewów, jak też na terenach innych podmiotów wyrażających na to zgodę oraz na terenach komunalnych.
Przed podjęciem decyzji o miejscu lokalizacji nasadzeń zastępczych należy zastanowić się, czy dane miejsce zapewni właściwą kompensację przyrodniczą. Zgodnie z postanowieniami art. 84 ust. 4 ustawy o ochronie przyrody: Jeżeli przesadzone albo posadzone drzewa lub krzewy zachowały żywotność po upływie okresu, o którym mowa w ust. 3, lub nie zachowały żywotności z przyczyn niezależnych od posiadacza nieruchomości, należność z tytułu ustalonej opłaty za usunięcie drzew lub krzewów podlega umorzeniu. Jeśli więc drzewa zostały zniszczone przez osoby trzecie, na które zobowiązany nie miał wpływu, to mogłyby zachodzić podstawy do umorzenia odroczonych opłat.
W takim przypadku trudno byłoby mówić o osiągnięciu właściwego efektu kompensacji przyrodniczej. Dlatego też niektóre samorządy niechętnie przyjmują propozycję wykonywania nasadzeń zastępczych na terenach publicznych. Wydaje się, że właśnie tam najczęściej dochodzi do zniszczenia nowych nasadzeń w wyniku wandalizmu.
Z punktu widzenia formalnego nie ma jednak do tego żadnych przeciwwskazań. Prawo nie zabrania sadzić na terenie szkół, uczelni, domów dziecka, szpitali itp. Wymaga to jednak zaangażowania i chęci obu stron .
W związku z tym warto się zastanowić co należy spełnić aby zagwarantować efektywności nasadzeń kompensacyjnych w takich miejscach.
Nasadzenia kompensacyjne w miejscach innych niż dokonano wycinki
Wykonywanie nasadzeń na cudzym gruncie wiąże się z koniecznością uzyskania zgody właściciela nieruchomości. W związku z tym w praktyce dochodzi do zawarcia umowy pomiędzy właścicielem nieruchomości a wykonującym nasadzenia kompensacyjne. Zaleca się, aby określić warunki, na jakich ma się to odbywać. W ramach tych uregulowań wskazano nie tylko miejsca wykonania nasadzeń kompensacyjnych, ale także warunki techniczne, w jakich ma się to odbywać.
Można opisać zabiegi pielęgnacyjne, jakie powinno się wykonać oraz jakie zabezpieczenia wprowadzić, aby zabezpieczyć drzewa przed zniszczeniem. Jest to w interesie obu stron. Właściciel nieruchomości uzyska dobra jakość nasadzeń, a wykonujący nasadzenia będzie mógł liczyć na umorzenie opłaty za wycinkę.
Podsumowanie
Często spotykam się z sytuacją, gdy w ramach inwestycji, na której dokonano wycinki, nie ma miejsca na zrealizowanie nasadzeń zastępczych. Urząd zaś nie wskazuje miejsc na rekompensatę, ponieważ coraz rzadziej takimi dysponuje. Nalicza wtedy opłaty za wycinkę. Jest to rozwiązanie najprostsze i szybkie. W mojej jednak ocenie nie rekompensujące strat w przyrodzie.
Co prawda pieniądze te są przeznaczone wyłącznie na cele środowiskowe. Jednakże niezależnie od tego, jak duże są to środki, pieniądze tlenu nam nie wyprodukują. Przyjrzymy się bliżej temu, na co są wydatkowane środki. Może to być na przykład: koszenie trawy, karma dla bezdomnych zwierząt, wymiana pieców. Łatwo dojść do wniosku, że nijak nie zwiększa to ilości drzew w mieście.
BIBLIOGRAFIA:
K. Gruszecki. Nasadzenia zastępcze na terenach komunalnych. Zieleń Miejska 6/2020 (154)